ปัญหาความเสื่อมโทรมของต้นน้ำลำธารและแหล่งน้ำ
    ต้นน้ำลำธารมีต้นกำเนิดบนเทือกเขาสูงโดยมีป่าช่วยดูดซับน้ำ  แต่ในปัจจุบันพื้นที่ป่าต้นน้ำเสื่อมโทรมมากโดยมีสาเหตุดังนี้
   - การทำลายป่าเพื่อการเกษตรกรรม  เนื่องจากประชากรเพิ่มอย่างรวดเร็วทำให้ขาดที่ดินทำกินและ เกิดจากการ เร่งเพิ่มผลผลิต ทางการเกษตรของพืชไร่บางชนิดเพื่อส่งเสริมสินค้าส่งออก ทำให้มีการบุกรุกทำลายป่าและเปิดเป็นพื้นที่เกษตรกรรม เพิ่มเป็นเงาตามตัว และเกิดจากการที่ผลผลิตทางการเกษตรต่อหน่วยพื้นที่น้อย  จึงต้องใช้พื้นที่เกษตรกรรมมากขึ้น เพื่อให้ได้ ผลผลิตพอกับความต้องการ  ผู้บุกรุกป่ามี  2  กลุ่ม  คือชาวไทยบนพื้นที่ราบและชาวเขาบนพื้นที่สูงภาคเหนือ  ชาวไทยที่ราบ ตัดป่าทำธุรกิจอย่างเห็นแก่ตัว  ชาวเขาตัดป่าเพื่อเพาะปลูก  และชาวเขาจะทำเกษตรซ้ำอยู่ที่เดิมประมาณ  4 – 5 ปี  เมื่อดินหมดความสมบูรณ์  ก็จะเคลื่อนย้ายทำลายป่าเพื่อยึดเป็นพื้นที่เกษตรกรรมแห่งใหม่ต่อไป
   - ไฟป่า  มีอิทธิพลต่อดิน  น้ำในบริเวณต้นน้ำลำธาร  ไฟป่าในประเทศไทยเกิดจากฝีมือมนุษย์ทั้งสิ้น เช่น  เผาป่า  ทำไร่  เผาป่าล่าสัตว์  ไฟป่าจะเกิดในฤดูร้อน  ซึ่งสภาพป่าจะแห้งโดยเฉพาะอย่างยิ่งหญ้าและไม้พื้นล่างที่เป็นเชื้อเพลิงอย่างดี 
ในภาคเหนือและภาคอีสานมีฝนน้อย  ไฟป่าจึงเกิดได้ยาวนานกว่าภาคอื่นๆ ไฟป่าเกิดได้ง่ายในป่าดิบแล้ง  ป่าเต็งรัง 
และบริเวณทุ่งหญ้า  ซึ่งเกิดจากการทำไร่เลื่อนลอย  ไฟป่าทำให้เศษใบไม้บริเวณผิวหน้าดินถูกเผาผลาญ 
ทำให้พื้นดินขาดสิ่งปกคลุมที่ดูดซับน้ำ  เม็ดดินบริเวณผิวหน้าดินเมื่อถูกความร้อนจากไฟจะแห้งเข็งเป็นมัน  ไม่ดูดซับน้ำ 
เมื่อฝนตกทำให้เกิดการไหลบ่าของหน้าดินมากขึ้นและเกิดการกัดเซาะได้ง่ายอย่างยิ่ง
   - การก่อสร้างถนน  ในเขตภูเขาสูงบริเวณต้นน้ำ  ตัวถนนซึ่งเปิดหน้าดินขึ้นมาหรือมูลดินที่เกรดทิ้งไว้ข้างทางจะเป็นแหล่งดินตะกอน  ซึ่งจะถูกกัดชะลงในห้วยลำธาร  ทำลายความเสียหายแก่คุณภาพน้ำได้มาก
   - การเลี้ยงสัตว์  ชาวเขาที่อาศัยต้นน้ำจะเลี้ยงสัตว์แทบทุกครอบครัว  จำพวกวัว  ควาย  ม้า  โดยปล่อยให้หากินตามไร่ร้าง  ทำให้ดินแน่นตัว  ลดสมรรถนะในการดูดซับน้ำและทำให้เกิดการไหลบ่าของหน้าดินมากขึ้น
   - การทำเหมืองแร่  น้ำที่ปล่อยสู่ลำห้วยจากพื้นที่ทำเหมืองมีตะกอนมาก  การทำเหมืองแร่บนภูเขาสูงทำให้ดินที่เปิดออกถูกกัดชะได้ง่าย  และยากที่จะฟื้นฟูให้เป็นสภาพเดิม  หลังจากการทำเหมืองผ่านไปแล้ว
การใช้ยาฆ่าแมลงและวัชพืช  หากใช้มากเกินไปไม่ถูกวิธีทำให้คุณภาพน้ำเสื่อมลง  และเกิดอันตรายแก่ผู้ใช้
น้ำทางตอนล่างได้  และการจัดระบบหมู่บ้านบนที่สูงหากไม่ถูกสุขลักษณะก็จะก่อมลภาวะแก่น้ำในลำห้วย  ลำธารได้

   หน้า 1| 2