ปัญหาและการแก้ปัญหาคอมพิวเตอร์

ระบบคอมพิวเตอร์อาจทำงานผิดพลาดได้ เช่น สภาวะที่ส่วนประกอบของคอมพิวเตอร์เกิดการชำรุด และกรณีที่ซอฟต์แวร์มีจุดบกพร่อง นอกจากนี้คอมพิวเตอร์ยังต้องเสี่ยงภัยกับนักก่อกวนคอมพิวเตอร์ เช่น การเขียนไวรัส

ระบบการทำงานล้มเหลว

คอมพิวเตอร์ทำงานไม่สำเร็จ เรียกว่า ระบบการทำงานล้มเหลว (System failure หรือ crashing) แต่ถ้าคอมพิวเตอร์ไม่ทำงาน เรียกว่า เสีย (down) หรือ พัง (crashed) ส่วนการหยุดชะงัก (hang-up) คือ คอมพิวเตอร์หยุดการทำงานโดยไม่มีคำสั่งให้หยุด ไม่ว่าจะกดแป้นพิมพ์ใด ๆ หรือว่าใช้เมาส์ก็ไม่บังเกิดผล ฉะนั้นเวลาที่คอมพิวเตอร์ไม่ทำงานเรียกว่า การเสียเวลาเนื่องจากอุปกรณ์ (equipment downtime)

เมื่อคอมพิวเตอร์ทำงานล้มเหลวจะสูญเสียข้อมูลขณะกำลังทำงาน ซอฟต์แวร์หลายชนิดจะมีฟังก์ชั่นในการสำรองข้อมูล หรือสำรองข้อมูลโดยอัตโนมัติ (autobackup และ autosave)

นี่คือปัญหาที่เกิดกับคอมพิวเตอร์ และการแก้ปัญหา (Static interference คือ การสอดแทรกทางไฟฟ้าสถิต แผ่นป้องกันไฟฟ้าสถิต (anti-static) หรือแผ่นรองมาส์ที่มีสายดิน (earthed mouse mat) จะช่วยแก้ปัญหาความเสียหายของข้อมูลที่เกิดจากไฟฟ้าสถิตได้ (Screen burn หรือ burn in คือ อาการหน้าจอไหม้ จะเกิดขึ้นเมื่อผู้ใช้เปิดจอทิ้งไว้เป็นเวลานานทำให้เกิดภาพค้างอยู่ สามารถหลีกเลี่ยงได้ โดยการใช้โปแกรมรักษาหน้าจอ (screen saver) ซึ่งจะทำการแทนที่ด้วยภาพเคลื่อนไหว หลังจากที่ไม่ได้เข้าไปใช้เครื่องเป็นระยะเวลาหนึ่ง

โปรแกรมรักษาหน้าจอ

Buggy chip คือ ชิปที่มีความผิดปกติ เราสามารถแก้ไขโดยใช้ซอฟต์แวร์ที่เรียกว่า software patch เพื่อแทนทีคำสั่งที่ไม่ถูกต้องการบนชิป

Harddisk  fragmentation คือ การแยกส่วนของฮาร์ตดิส เกิดขึ้นเมื่อข้อมูลถูกเก็บอย่างไม่เป็นระเบียบ ดังนั้นจะนำแฟ้มข้อมูลใหม่บันทึกลงไป จึงต้องแบ่งแฟ้มข้อมูล (defragging) ได้สัดส่วนพอดีกับช่องว่างที่มีอยู่โดยใช้โปรแกรมการเก็บแยกส่วน (defragmentation program) Corrupt disk คือ ความเสียหายที่เกิดบนดิสก์

อาชญากรรมคอมพิวเตอร์

เนื่องจากคอมพิวเตอร์เป็นสิ่งที่มีค่ามาก จึงเกิดอาชญากรรมคอมพิวเตอร์ (computer crime) ด้วยการโจรกรรมคอมพิวเตอร์ (computer theft) เช่น การเข้าไปขโมย ชิป (chip heist) ภายในเครื่องคอมพิวเตอร์ หรือการเปลี่ยนแปลงทำลายข้อมูลในคอมพิวเตอร์ (computer fraud) บางทีก็พยายามทำลายข้อมูล (spoofing) รวมทั้งการยักยอกข้อมูลบางส่วนไป จึงจำเป็นต้องหาทางป้องกัน หรือที่เรียกว่า computer security หมายถึง การรักษาความปลอดภัยของคอมพิวเตอร์อาจจะมีการล็อคกุญแจเครื่อง (case lock) ล็อคกุญแจหน่วยขับแผ่นจานบันทึก (disk drive lock) ไม่ให้ผู้อื่นเข้ามาใช้ ฮาร์ดดิส์ก์ที่เคลื่อนย้ายได้ (removable hard disk) สามารถถอดออกจากเครื่องคอมพิวเตอร์และนำมาล็อคแยกต่างหาก software piracy หรือ pirating คือการคัดเลือกข้อมูลเพื่อนำไปใช้หรือจำหน่ายโดยผิดกฎหมายซอฟต์แวร์ของบางบริษัทจึงมีการป้องกันโดยใช้ไอซีพิเศษที่ต้องใส่เพิ่มเติมให้กับเครื่องคอมพิวเตอร์ก่อนที่จะให้โปรแกรมที่สงวนสิทธิ์บางโปรแกรมทำงาน

นักก่อกวนคอมพิวเตอร์

นักก่อกวนคอมพิวเตอร์ (hacker หรือ electronic outlaw หรือ electronic terrorist) เป็นบุคคลที่พยายามเข้าไปในระบบคอมพิวเตอร์เพื่อดูแก้ไข หรือทำลายข้อมูลด้วยการทำงานรหัส (cracking) โดยผ่านทางรหัสผ่าน ซึ่งมีไว้ป้องกันข้อมูล

ข้อมูลสามารถเก็บเป็นรหัสผ่านได้โดยการเข้ารหัส (encrypting) และทำการถอดรหัส (decrypting) เมื่อต้องการ เพื่อเป็นการรักษาความปลอดภัยของข้อมูล (data protection) จากนักก่อกวนคอมพิวเตอร์

ไวรัส

ไวรัสคอมพิวเตอร์ (computer virus) เป็นโปรแกรมที่มีคุมสมบัติในการเกาะติดตามไปกับโปรแกรมอื่น และแพร่ตัวเองจากคอมพิวเตอร์เครื่องหนึ่งไปยังคอมพิวเตอร์อีกเครื่องหนึ่งในระบบเครือข่ายได้ หรืออาศัยฟลอปปีดิสก์เป็นสื่อ ไวรัสเขียนขึ้นโดยเจตนาจากผู้ก่อกวน เรียกว่า ผู้เขียนไวรัส (virus writer) มันจะทำลายข้อมูล หรือก่อความรำคาญให้กับผู้กำลังใช้เครื่องอยู่

ไวรัสบางชนิดสามารถทำสิ่งแปลก ๆ บนข้อมูล หรือเขียนข้อความบนหน้าจอ ไวรัสบางชนิดจะไม่ทำให้ข้อมูลเสียหาย แต่บางชนิดจะทำลายข้อมูล เช่น ไวรัสควีกจะแสดงคำหยาบบนหน้าจอ ไวรัสอื่น ๆ ที่รู้จักกันดี เช่น ไวรัสไมเคิลแองเจโล ไวรัสมัลทีสอมีบา และไวรัสเยรูซาเล็ม จะทำลายข้อมูลทั้งหมดหรือแสดงพูดไม่เป็นสาระ
ไวรัสแคสเคดจะทำให้ตัวอักษรบนหน้าจอตกลงไปทับถมอยู่ด้านล่างเครื่องคอมพิวเตอร์ที่ทำให้เครื่องอื่นติดเชื้อไวรัส (infected) เรียกว่า โฮสต์ (host) ถึงแม้ว่าไวรัสจะสามารถทำลายข้อมูลของผู้ใช้ได้แต่ก็มีโปรแกรมต่อต้านไวรัส (anti-virus programs) และโปรแกรมการตรวจสอบไวรัส (virus checking programs) สามารถทำให้คอมพิวเตอร์มีภูมิป้องก้น (immune) จากไวรัสบางชนิดได้

สิ่งสำคัญของการป้องกัน และบำรุงรักษา คือ การป้องกันในส่วนตัวฮาร์ดดิสก์ เนื่องจากตัวของฮาร์ดดิสก์มีความเปราะบาง ดังนั้นการหยิบจับจะต้องทำด้วยความระมัดระวัง อีกส่วนหนึ่งก็คือข้อมูลบนฮาร์ดดิสก์นั้น ควรมีการทำสำรองข้อมูลเอาไว้ เพื่อป้องกันฮาร์ดดิสก์เสีย วิธีป้องกันและบำรุงรักษาฮาร์ดดิสก์นั้น ควรปฏิบัติดังนี้

สิ่งสำคัญของการป้องกัน และบำรุงรักษา คือ การป้องกันในส่วนตัวฮาร์ดดิสก์ เนื่องจากตัวของฮาร์ดดิสก์มีความเปราะบาง ดังนั้นการหยิบจับจะต้องทำด้วยความระมัดระวัง อีกส่วนหนึ่งก็คือข้อมูลบนฮาร์ดดิสก์นั้น ควรมีการทำสำรองข้อมูลเอาไว้ เพื่อป้องกันฮาร์ดดิสก์เสีย วิธีป้องกันและบำรุงรักษาฮาร์ดดิสก์นั้น ควรปฏิบัติดังนี้

1. พยายามอย่าเปิดเครื่องทิ้งไว้ตลอดเวลาถ้าไม่ใช้เครื่องแล้วควรจะปิดเครื่องคอม- พิวเตอร
์2. ไม่ควรสูบบุหรี่ใกล้ ๆเครื่องคอมพิวเตอร์
3 . ควรใช้โปรแกรมดิสก์แคช เพื่อชวยยืดอายุการใช้งานของฮาร์ดดิสก์ และช่วยลดความสึกหรอของฮาร์ดดิสก์ให้น้อยลง
4. ควรมีระบบป้องกันไฟฟ้าที่ดี หรือควรมีตัวจ่ายไฟสำรองในกรณีที่ไฟฟ้าดับ
5. ควรสังเกตดูอาการต่าง ๆ เช่น เสียงแหลม ๆ ที่เกิดขึ้นในการทำงาน เนื่องจากอาจเป็นเสียงที่เกิดขึ้นจากความผิดปกติของฮาร์ดดิสก์ได
้6. หลีกเลี่ยงจากครัว หรือเขม่าควันต่าง ๆ
7. พยายามให้เครื่องคอมพิวเตอร์มีการสั่นสะเทือนให้น้อยที่สุด เนื่องจากการสั่น สะเทือนจะทำให้หัวอ่านของฮาร์ดดิสก์ไปขูดกับแผ่นจานซึ่งอยู่ด้านล่างของหัวอ่านได้ ผลก็คือฮาร์ดดิสก์จะเสีย

8. ควรใช้ฮาร์ดดิสก์ที่มีแม่เหล็กเคลือบแผ่นจานที่มีคุณภาพ เพื่อช่วยลดระยะห่างระหว่างหัวอ่านกับแผ่นจานให้น้อยลง และนอกจากนั้นยังช่วยให้แผ่นจานของฮาร์ดดิสก์
นั้นสามารถบรรจุข้อมูลได้หนาแน่นยิ่งขึ้น

9. ควรทำสำรองข้อมูลไว้สม่ำเสมอ เพื่อป้องกันฮาร์ดดิสก์เสีย

10.ไม่ควรปิดและเปิดเครื่องในทันทีทันใด ควรทิ้งไว้สักประมาณ 10 วินาที จึงเปิดขึ้นมาเพื่อช่วยยืดอายุการใช้งานของหัวอ่านฮาร์ดดิสก์

11.อย่าทำฮาร์ดดิสก์ตก เพราะอาจทำให้อาร์ดดิสก์เสียหายได้

การดูแลรักษาเพาเวอร์ซัพพลาย (Power supply)

ในขณะที่ทำงานหรือเมื่อเราเปิดเครื่องคอมพิวเตอร์อยู่ จะพบว่ามีเสียงพัดลมทำงานอยู่ แต่ถ้าพบว่าไม่มีเสียงพัดลม แสดงว่าพัดลมของเพาเวอร์ซัพพลายได้หยุดทำงานไป ถ้าพบอาการเช่นนี้ สิ่งที่ควรทำคือให้ออกจากโปรแกรมและปิดเครื่อง เพราะมีความร้อนสะสมภายในสูงขึ้นโดยไม่มีการระบายความร้อน จะทำให้เครื่องคอมพิวเตอร์เสียได้ง่าย

นอกจากนั้นควรสังเกตว่ามีเศษผงไปอุดช่องระบายอากาศของเครื่องหรือไม่ ถ้ามีควรใช้ลมเป่าฝุ่น หรือเศษผงออกจากพัดลม โดยถอดเพาเวอร์ซัพพลายออกมาก่อน แล้วจึงใช้ลมเป่าเพื่อ
ป้องกันไม่ให้เศษผงฟุ้งกระจายเข้าไปในตัวเครื่อง

การดูแลรักษาตัวเครื่องคอมพิวเตอร์

สำหรับตัวเครื่องคอมพิวเตอร์ สิ่งที่ควรระวังคือ พวกสัตว์ตัวเล็ก ๆ เช่น หนู แมลงสาปหรือมดที่จะเข้าไปอาศัยทำรัง และกัดแทะสายไฟต่าง ๆ ภายในเครื่อง ดังนั้นเมื่อใช้งานได้ระยะหนึ่งควรจะเปิดฝาเครื่อง และทำความความสะอาดภายในตัวเครื่องโดยการดูดฝุ่นขึ้นมาหรือใช้ลมเป่า

อีกจุดหนึ่งก็คือบริเวณพัดลมของเพาเวอร์ซัพพลายจะเป็นอีกจุดที่มีฝุ่นมาก ในการทำความสะอาดควรจะใช้เครื่องดูดฝุ่นแบบใช้กับรถยนต์ ถ้าเป็นเครื่องดูดฝุ่นตามบ้าน ควรระวังความแรงของลม ซึ่งอาจจะดูดสายไฟภายในเครื่องคอมพิวเตอร์หลุดออกมาได้

การดูแลรักษาจอภาพ

การดูแลรักษาจอภาพให้ใช้งานได้นาน ๆ นั้น เป็นสิ่งที่ทำได้ไม่ยาก ดังนี้
1. อาจจะซื้อ Filter มาช่วยในการกรองแสงเพื่อให้ทำงานได้อย่างราบรื่นไม่แสบตาจนเกิดไป
2. ถ้าไม่ใช่ Filter ก็ควรจะปรับปุ๋มด้านล่างของจอ เพื่อปรับแสงสว่างของจอไม่ให้มีมากจนเกินไป
3. ควรมีการป้องก้นฝุ่นไม่ให้ไปจับจอภาพ โดยสามารถใช้ผ้าชุบน้ำบิดให้แห้งเช็ดจอภาพให้สะอาด หรืออาจจะใช้น้ำยา และผ้าเช็ดจอภาพโดยเฉพาะก็ได้
้4. หลังจากเลิกใช้งานแล้ว ให้ใช้ผ้าคลุมจอภาพทุกครั้งเพื่อป้องกันฝุ่นละลองต่าง ๆ
5. ไม่ควรเปิดจอภาพทิ้งไว้นาน ๆ โดยที่ไม่มีการใช้งานใด ๆ เลย เพราะจะทำให้จอภาพเสื่อมลงได้ หากจำเป็นต้องเปิดจอภาพทิ้งไว้ ก็ควรตั้งโปรแกรม Screen Saver ขึ้นมาให้ทำงานเพื่อช่วยรักษาจอภาพ

การดูแลรักษา Keyboard

แป้นพิมพ์ เป็นอุปกรณ์ที่มีการใช้งานบ่อยที่สุด สิ่งที่ควรระวังมีดังนี้

1. ระวังน้ำ หรือเครื่องดื่มหกลงแป้นพิมพ์ ถ้ามีน้ำหกลงไปให้ใช้ผ้าแห้งเช็ดแล้วปล่อยทิ้งไว้จนกว่าจะแห้ง

2.ควรสกปรกของหน้าสัมผัส หรือแป้นพิมพ์แต่ละตัว เมื่อใช้เวลา ๆ แป้นบางตัวอาจจะเสียจากการกดกระแทรกแรง ๆ อาการนี้ตรวจสอบได้โดยการแกะตัวแป้นพิมพ์ออกจะเห็นตัว Switch ของแป้นให้ลองกดดู ถ้าแป้นดีดคืนตัวขึ้นมาแสดงว่ายังใช้งานได้ หรือถ้าติดขัดก็ให้ทำความสะอาด โดยใช้ผ้าแห้งเช็ดเพื่อเอาขี้ฝุ่นออก ก็สามารถใช้งานได้ แต่ถ้ากดแล้วไม่คืนตัว
แสดงว่าสปริงอาจจะเสีย จะต้องให้ช่างเป็นผู้ซ่อมต่อไป